Forum rocznika 07\08 kierunku zarządzania w WSZOP !

Prawo
I wykład


Ignrantia Iris nocet  - nieznajomość prawa szkodzi

Nascituros – (dziecko nienarodzone-ograniczona zdolność prawa)
Człowiek staje się człowiekiem w chwili narodzin. Bez względu na jego wielkość- jest obiektem stosunków prawnych, nawet, jeśli on nie ma o tym zielonego pojęcia.

Pożyczenie długopisu – z punktu widzenia prawa została zawarta umowa. Umowa pożyczki przenosi wartość pożyczki, właściciel ma pełnie władztwa. Może z nim zrobić wiele rzeczy np. rozdeptać, rozkręcić itp.
Pożyczkobiorca – ma obowiązek zwrócić ta sama rzecz, lub ten sam długopis.
Umowa pożyczki dotyczy wartości pieniężnej. Zwrot pożyczki może nastąpić w takich samych banknotach lub w innych ( np. pożyczymy 100 zł – możemy oddać 1 banknot 100 zł lub można oddać 2 x po 50 zł albo 10 x 10 zł czy w monetach).
Umowa nie może być sprzeczna z prawem.
Pożyczki
Użyczenie np. długopis
Najem  np. mieszkanie

Nie wszystkie aspekty życia są objęte przepisami prawa. Zjawisko jurydyzacji życia ( poddawanie kontroli).
Działa zasada:
Quivs Regi, eivs religio – czyja władza tego religia. (narzucanie prawa)

1989 r. to umowna data ustroju – koniec socjalizmu.

Unifikacja standardów unijnych
Przemiany prawa – to proces, który praktycznie się nigdy nie zakończy, prawo nie nadąża za potrzebami życia ( zanim władza dostrzeże zjawiska, to minie trochę czasu, zanim zleca opracowanie projektu, zanim go opracują?, zatwierdza to w momencie uchwalenia ustawy może być ona już zdezaktualizowana).

Dwa zjawiska
- Państwo
- Prawo
(wstęp do nauki o państwie prawie).

Istnieją nierozłącznie, Państwo nie może istnieć bez prawa i odwrotnie
Państwo i prawo
Państwo jest organizacją polityczną, hierarchiczną, przymusową, terytorialną i suwerenną , obejmująca całe społeczeństwo.

Związki prawa i państwa
1. Państwo działając za pośrednictwem kompetentnych organów i w przewidzianych przez prawo formach jest głównym twórca prawa.
2. Tworząc i stosując prawo, państwo realizuje swoje funkcje polityczne wobec wszystkich podmiotów podległych jego władzy suwerennej.
3. Państwo stoi na straży ustanowionych przez siebie norm.
4. Prawo określa kompetencje, strukturę i tryb działania organów państwa.
5. Prawo wyznacza status jednostki w państwie (uprawnienia i obowiązki zwłaszcza w stosunkach z państwem).
6. Prawo jest instrumentem sprawowania władzy publicznej.
7. Prawo wyraża określone treści aksjologiczne preferowane przez władzę, kształtując w ten sposób postawy i zachowania adresatów.

Praworządność- odnosi się do przestrzegania prawa przez organy władzy publicznej.
Koncepcje praworządności:
- Koncepcja formalnej praworządności
- Koncepcja materialnej praworządności

Charakter prawa
(nakazy i zakazy)
Ze względu na zakres swobody, pozostawiony adresatowi normy prawnej, wyróżnia się:
Normy bezwzględnie obowiązujące - adresat powinien zachować się dokładnie tak, jak określono w normie. Nie ma on pozostawionej swobody w wyborze postępowania,
Normy względnie obowiązujące - adresat może nie dokonać wyboru innego zachowania niż określone w normie prawnej,
Normy semiimperatywne - wyznaczają pewne ramy postępowania, dając swobodę stronom stosunku prawnego, ale w pewnych tylko granicach.
Innym kryterium podziału norm prawnych jest sposób określenia zachowań ludzkich. Na podstawie tego kryterium wyróżnia się:
Normy nakazujące - określają, co ich adresat powinien uczynić, aby postępować zgodnie z treścią normy prawnej, np.:
Osoby prawne i państwowe jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej są obowiązane obliczyć i odprowadzić podatek rolny - bez wezwania - na rachunek budżetu właściwej gminy ze względu na miejsce położenia gruntów.
Normy zakazujące - określają od jakich działań adresat normy prawnej powinien się powstrzymać, np.:
Członek zarządu nie może bez zezwolenia spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi (...)
Normy zezwalające (upoważniające lub uprawniające) - uprawniają do określonego zachowania się adresata, np.:
Każdy wspólnik może przeglądać księgę udziałów

Pojecie prawa jest pojęciem nie jednoznacznym
– w znaczeniu podmiotowym to uprawnienie podmiotu prawa
- w znaczeniu przedmiotowym to zbiór norm prawnych

Prawo w znaczeniu przedmiotowym
- zdarzenie prawne
- akty organów prawnych
- wygaśnięcia prawa podmiotowego lub osłabienie
- istota przedawnienia

Bardzo ważne są ustawy

Prawo w znaczeniu przedmiotowym składa się z norm prawnych,
Pojęcie prawa w znaczeniu podmiotowym - to zbiór uprawnień jednostki, służący zabezpieczeniu jej interesów.
Pojęcie prawa w znaczeniu przedmiotowym - to zbiór norm prawnych norm postępowania, których naruszenie grozi sankcjami.

Normy prawne
Normy prawne (łac. norma - reguła, przepis), wzór postępowania w danej sytuacji np. rodzice powinni zameldować dziecko po urodzeniu. W razie nie przestrzegania tej normy rodzicom grozi grzywna. Normy prawne zawierają nakaz, zakaz lub dozwolenie.

Normy składają się z hipotezy, dyspozycji i sankcji.
1.Hipoteza - określa, do kogo jest kierowana (kto jest adresatem) oraz okoliczności, w których ma zastosowanie.
Hipoteza - zawiera albo opis sytuacji, w przypadku której zaistnienia norma znajdzie zastosowanie, albo opis cech, które posiada adresat normy prawnej, np.:
Sprzedawca, który otrzymał cenę wyższą od ceny sztywnej (...)
2.Dyspozycja - przez nakaz, zakaz lub dozwolenie określa zachowanie adresata.
Dyspozycja - określa obowiązek lub uprawnienia adresata normy prawnej; zawiera opis pożądanego zachowania się adresata normy prawnej, np.:
(...) obowiązany jest zwrócić kupującemu pobrana różnicę (...)
3.Sankcja - zawiera konsekwencje prawne, w razie niedostatku normę prawną dzielimy na:
Sankcja - informuje o skutkach niezastosowania się do dyspozycji normy prawnej, np.:
(...) podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.

Według innej teorii normy prawne składają się z dwóch różnych norm tj:
Sankcjonalnej - zawierającej hipotezę i dyspozycję.
Sankcjonującej - zawierającej hipotezę i dyspozycje będącą w rzeczywistości sankcją.

Normy prawne mogą mieć różne rodzaje:
-Autonomiczne - gdzie adresat i normodawca stanowią ten sam podmiot.
-Heteronomiczne - gdzie adresat i normodawca to dwa różne podmioty.
-Indywidualne - regulujące zachowanie imiennie konkretnego podmiotu w sytuacji jednorazowej,
-Generalne - dotyczące wszystkich zainteresowanych.
-Nakazujące - dyspozycja zawiera nakaz (np. nakaz skrętu w lewo).
-Zakazujące -mdyspozycja zawiera zakaz (np. nie kradnij).
-Uprawniające - dyspozycja pozwala wybrać sposób postępowania.
-Bezwzględnie obowiązujące - należy się zastosować bez możliwości jakiegokolwiek wyboru,
ivs  cogens  -  bezwzględnie obowiązujące
ivs dispositivum – względnie obowiązujące
-Względnie obowiązujące - stosowane wówczas, gdy podmioty prawa innych reguł niż    wyraża dyspozycja.
-Obowiązujące na obszarze całego państwa.
-Obowiązujące w określonym terenie.

Zasiedzenie –  to sposób nabycia określonego praw w skutek upływu czasu. Funkcja zasiedzenia jest usunięcie rozbieżności pomiędzy stanem prawnym, a stanem posiadania.

W prawie każda definicja jest niebezpieczna np. w naszym prawie jest 11 definicji przedsiębiorcy

Zwroty nie do określenia, ( z jaką prędkością porusza się samochód po drodze publicznej? – odp. Nie da się określić jednoznacznie, bo zależy to od miejsca, w którym się znajduje, w terenie zabudowanym będzie to inna prędkość, na drodze szybkiego ruchu inna, … dlatego możemy odpowiedzieć – z prędkością bezpieczną!!)